Σάββατο 1 Μαΐου 2010

Οικογενειακος βιος στον οικισμο.


Παλιοτερα οι οικογενειες της Καισαρειας ηταν πολυμελεις.Καθε παντρεμενο ζευγαρι αποκτουσε πολλα παιδια και ολα μελη της πατρικης οικογενειας διεμεναν,ετρωγαν και κοιμουνταν κατω απο την ιδια στεγη (γονεις,παιδια,νυφες,εγγονια,παπουδες) με αρχηγο το γεννητορα πατερα. Γι αυτο η οικογενεια


αυτου του σχηματος λεγοταν πατριαρχικη. Ολα τα μελη της πατριαρχικης οικογενειας ηταν υποχρεωμενα να υπακουουν και να πειθαρχουν στις προσταγες του πατερα και να αποινεμουν τον οφειλομενο σεβασμο στο προσωπο του.Η ανυπακοη στο αρχχηγο της οικογενειας ειχε σε πολλες περιπτωσεις σαν τιμημα την αποκληρωση του μελους αυτου απο τα πατρικα περουσιακα στοιχεια.Συμφωνα με τις αρχες και αντιληψεις της πατριαρχικης οικογενειας τα νεοτερα μελη της οφειλαν σεβασμο και υπακοη,οχι μονο στον πατερα- αρχηγο,αλλα γενικα και στα μεγαλυτερα σε ηλικια προσωπα του οικογενειακου περιβαλλοντος. Ο ρολος του πατερα ηταν συντονιστικος-παρεμβατικος.Αυτος ρυθμιζε το προγραμμα της καθημερινης εργασιας του καθε μελους της οικογενειας και εδινε τις γενικες κατευθυνσεις,σε καθε περιπτωση. Το φαινομενο της πολυτεκνιας στην Καισαρεια,οπως και σε αλλα μερη,δεν ηταν ουτε τυχαιο,ουτε συμπτωματικο και εχει την εξηγηση του.


Οφειλοταν κυριως στο γεγονος οτι οι πολλες γεωργικες και κτηνοτροφικες εργασιες απαιτουσαν πολλα εργατικα χερια.Η αναγκη αυτη ηταν ακομα μεγαλυτερη,αν λαβουμε υποψη μας οτι ολες σχεδον οι εργασιες ηταν χειρωνακτικες και επιπονες και γινονταν χωρις τη βοηθεια μηχανηματων και εργαλειων.  Στις μερες μας,λογω των οικονομικων ,κοινωνικων και πολιτιστικων αντιληψεων,που επικρατουν,οι πολυμελεις οικογενειες στην Καισαρεια ειναι παρελθον.
Ο ΑΡΡΑΒΩΝΑΣ
Ο παραδοσιακος αρραβωνας στην Καισαρεια ηταν μια απλη διαδικασια και χωρις πολλες τυμπανοκρουσιες. Το ζητημα αυτο ηταν ουσιαστικα υποθεση των γονιων,τοσο απο τη μερια του αγοριου-υποψηφιου γαμπρου-οσο και του κοριτσιου- υποψηφιας νυφης. Αρραβωνες που συναπτονταν υστερα απο ερωτικο δεσμο ηταν σπανιο φαινομενο. Οταν καποιο αγορι ηταν σε ηλικια γαμου εψαχναν να βρουν την καταλληλη κοπελα για νυφη τους. Τα κριτηρια για την εκλογη της νυφης κατα βαση ηταν δυο.Πρωτο να εχει καλη εξωτερικη εμφανιση και δευτερο να προερχεται απο καλη οικογενεια,δηλαδη απο νοικοκυραιους με καλο ονομα και καποια σχετικη κτηματικη περιουσια.
Οταν πλεον οι γονεις του αγοριου αποφασιζαν την εκλογη καποιας νυφης εβαζαν τον προξενητη να μεσολαβησει με τους γονεις της υποψηφιας νυφης. Αν η μεσολαβηση ειχε θετικο αποτελεσμα τοτε οι γονεις των παιδιων εδιναν το λογο οτι θα γινει ο αρραβωνας. Μεσα στη συμφωνια ηταν και το ταξιμο προικας (κοι.ναχτι η γαριλικι ) εκ μερους των γονιων του αγοριου για τη νυφη. Η προικα εκφραζοταν ειτε σε καποιο χρηματικο ποσο,ειτε σε καποια ταγαρια σιταρι. Η οριστικη συναψη του αρραβωνα επισημοποιουνταν με την αλλαγη σημαδιων (βερες,κλωναρια βασιλικου,λουκουμια,γλυκα και αλλα ). Στα αρραβωνιασματα ελεγαν αναμεσα σε αλλα και το εξης τραγουδι: <<Πουσουν περιστερουλα μου τοσον καιρο χαμενη, ημουν στους καμπους ποβουσκα και στα βουνα λαλουσα>>.

O ΓΑΜΟΣ
O γαμος ειναι το κατ΄εξοχην σημαντικο γεγονος της ζωης του ανθρωπου,δεδομενου οτι αποτελει την αφετερια για τη δημιουργια οικογενειας,την αποκτηση τεκνων και τα συνακολουθα. Ειναι ενα πολυ ευχαριστο γεγονος,που κατα την τελεση του,δημιουργει κλιμα ευφοριας,χαρας και συγκινησης,τοσο στο συγγενικο περιβαλλον των μελλονυμφων,οσο και στους καλεσμενους. Αυτος ειναι και ο λογος,που παντοτε ο γαμος συνοδευεται με πολυ κεφι,γλεντι και ξεφαντωμα. Η Ορθοδοξη εκκλησια,πριν απο πολλους αιωνες,αναγνωρισε το γαμο ως μεγα μυστηριο και καθιερωσε ειδικη Ακολουθια κατα την τελεση του.
Ο παραδοσιακος γαμος της Καισαρειας
Παλιοτερα ο γαμος στην Καισαρεια λεγοταν Χαρα και συνοδευοταν με πολλη ευθυμια, κεφι,ευωχια(κρασοκατανυξη),χορους και τραγουδια και ενα πλουσιο τελετουργικο με τη συνοδεια παντοτε λαικων οργανων και τη συμμετοχη ολων των κατοικων του χωριου. Ο γαμος κατα παγια τακτικη γινοταν την Κυριακη,εκτος κι΄αν υπηρχαν ειδικοι λογοι,που υποχρεωναν την τελεση του σε καποια αλλη μερα της εβδομαδας. Εκτος απο τους αμεσους συγγενεις του γαμπρου και της νυφης πρωταγωνιστικο ρολο στο γαμο επαιζαν ο κουμπαρος (κοι.νουνος),βαφτιστικος του γαμπρου και τα μπρατιμια,συγγενικα προσωπα,που εκαμναν κουμαντο καθ΄ολη τη διαρκεια του γαμου. Το γενικο προσταγμα ειχε ο κουμπαρος και για να γινει οποιαδηποτε γαμηλια πραξη επρεπε να ζητανε την αδεια του (το ιζινι). Τα γαμηλια εδεσματα ηταν πλουσια,ενω το ντοπιο γλυκοπιοτο κρασι ερρεε αφθονο.
Κατα την διαρκεια του γαμου και σε διαφορες γαμηλιες πραξεις (π.χ.ζυμωμα ψωμιων,στολισμα της νυφης,ξυρισμα του γαμπρου και αλλα) γυναικες και ανδρες του χωριου,που συμετειχαν στο γαμο τραγουδουσαν γαμηλια τραγουδια. Τελος θα πρεπει να αναφερουμε οτι ο παραδοσιακος γαμος πλαισιωνοταν με πολλα γραφικα εθιμα,που ολα τους ειχαν καποια συμβολικη σημασια.Μεταξυ των εθιμων ηταν και η χρηση του φλαμπουρου της εκκλησιας,οπου στο σταυρο του εμπηγαν τρια μηλα και τα κρατουσαν μεχρι τη ληξη του γαμου.
  

Η γεννηση και η βαφτιση των παιδιων:

Η γεννηση ενος παιδιου ειναι πολυ σημαντικο γεγονος για καθε οικογενεια. Ειναι κατι που φερνει χαρα και ευτυχια στους γεννητορες και τους οικειους τους. Στις πρωτες μερες της γεννησης,γυναικες του χωριου, συγγενεις και φιλες της λεχωνας,την επισκεπτονται στο σπιτι και της ευχονται να ζησει το παιδι της. Μαζι τους παλιοτερα εφερναν σαν δωρο ενα μεγαλο ψωμι του ταψιου ( μπουγατσα ) και λουκουμαδες με ζαχαρη η μελι ( λαγγιτες η πιτλιδες). Συνηθως η μητερα της λεχωνας της εφερνε και ατζεμ πιλαφι. Στις μερες μας εκτος απο τα προαναφερθεντα δωρα οι γυναικες φερνουν για τα νεογεννητα παιδικα ειδη ρουχισμου,γλυκα,λουλουδια και αλλα. Οι λεχωνες παραμενουν στο σπιτι χωρις εξοδο για δουλεια εικοσι μερες. Την εικοστη μερα καλουν στο σπιτι τον εφημεριο της ενοριας για να διαβασει τη σχετικη ευχη. Με την συμπληρωση σαραντα ημερων λοχειας οι μητερες παιρνουν τα παιδια στην αγκαλια τους και τα φερνουν στην εκκλησια του Αγιου Προδρομου για να αγιαστουν απο την εκκλησια. Εδω τα βαζουν μπροστα στην εικονα της Παναγιας
και ο ιερεας διαβαζει τη σχετικη ευχη στη μητερα. Αν το νεογεννητο ειναι αγορι τοτε το φερνει μεσα στο Αγιο Βημα και το γυριζει τρεις φορες γυρο απο την  Αγια Τραπεζα.Αν ομως ειναι κοριτσι δεν το περναει μεσα στο Αγιο Βημα-για δογματικους λογους-αλλα το αφηνει μπροστα στην εικονα της Παναγιας και απο κει το παιρνει η μητερα του.   Η βαφτιση γινεται σημερα στον ενοριακο Ναο Προδρομου η σε καποιο εξωκλησι του χωριου παρουσια των γονεων,συγγενων και φιλων.Στα παλιοτερα χρονια η βαφτιση γινοταν χωρις την παρουσια της μητερας.Αυτη παρεμενε στο σπιτι και οταν τελειωνε το μυστηριο,νεαρα παιδια εσπευδαν να της ανακοινωσουν το ονομα του παιδιου. Εκεινη περιχαρης τα εδινε τα <<συχαρικια>>,δηλαδη καποιο νομισμα.Στις μερες μας συμφωνα με τη συνεχιζομενη εκκλησιαστικη Παραδοση,οταν πλεον βαφτιστει το παιδι το φερνει η μητερα του στην εκκλησια για να λειτουργηθει και να <<κοινωνησει>>τη θεια μεταληψη σε τρεις συνεχομενες Κυριακες.

 

Δεν υπάρχουν σχόλια: