Αρχαιολογικα μνηνεια και ευρηματα της αρχαιας Καισαρειας

Απο τα παλια ακομα χρονια οι κατοικοι της σημερινης Καισαρειας, στην προσπαθεια τους να μεταφερουν πετρα και αλλα οικοδομησιμα υλικα απο το Παλιοκαστρο, κατεδαφισαν τα γκρεμισμενα τειχη, οπως επισης και τα διασπαρτα σολο το χωρο ερειπωμενα οικοδομηματα.

Απο την εκσκαφη εφεραν στην επιφανεια πολλα αρχαια μνημεια και ευρηματα, οπως μαρμαρινα αναγλυφα, αναθηματικες στηλες, αγαλματα, επιγραφες, σαρκοφαγους, οστρακα αγγειων, πιθαρια, νομισματα, λεκανες, και πολλα αντικειμενα οικιακης χρησεως και αλλα.

Στην φωτογραφια μαρμαρινη αναθηματικη στηλη στον αυτοκρατορα τιτο Αιλιο Ανδριανο Αντωνεινο Σεβαστο (138-161 μ.Χ.) απο το''κοινο''των Ελιμειωτων. Βρεθηκε στο''Παλιοκαστρο''Καισαρειας και φυλασσεται στο Αρχειολογικο Μουσειο Κοζανης,

Τα μνημεια αυτα τα περισσυνελεξαν και τα μετεφεραν στα σπιτια τους για φυλαξη.

Κατα την εκσκαφη, δυστυχως, πολλα απο τα ευρηματα επαθαν μεγαλες καταστροφες, μερικες η ολικες, λογω της αγνοιας των κατοικων για τη σημαντικη ιστορικη και αρχαιολογικη τους αξια.

Ειναι κοινος τοπος να ισχυριστουμε οτι τα σωζομενα μνημεια και ευρηματα αποτελουν τους αδιαψευστους μαρτυρες της Ιστοριας και του πολιτισμου ενος τοπου. Ενα μερος των μνημειων αυτων με τη φροντιδα του αειμνηστου Ν. Δελιαλη, Εφορου της Δημοτικης Βιβλιοθηκης Κοζανης, μεταφερθηκαν καταρχην στην Αρχαιολογικη Συλλογη αυτης της Βιβλιοθηκης και στη συνεχεια προωθηθηκαν σε Αρχαιολογικα Μουσεια της χωρας μας.

Στην Φωτογραφια: Aναθηματικη στηλη στον αυτοκρατορα Μαρκο Αυρηλιο απο το''Κοινο''των Ελιμειωτων. Βρεθηκε στο''Παλιοκαστρο''Καισαρειας και φυλασσεται στο Αρχαιολογικο Μουσειο Κοζανης.

Φωτογραφια δεξια: Mαρμαρινο αναγλυφο ρωμαικης εποχης.Βρεθηκε στο''Παλιοκαστρο''και φυλασσεται στην Αρχαιολογικη Συλλογη Καισαρειας

Απο την μελετη των αρχαιων μνημειων και ευρηματων του''Παλιοκαστρου''απο γραπτες ιστορικες μαρτυριες και απο τη διασωθεισα προφορικη παραδοση των κατοικων της Καισαρειας προκυπτει περιτρανα οτι στο χωρο αυτου του καστρου υπηρχε απο τα πολυ παλια χρονια ενας σφριγηλος και ακμαζων οικισμος με την επωνυμια Καισαρεια, η πολη των Καισαρων, οπως την αποκαλουν αρχαιοι συγγραφεις.

Φωτογραφια αριστερα: Μαρμαρινη επιτυμβια αναγλυφη στηλη με παρασταση ιππεα. Βρεθηκε στο''Παλιοκαστρο''Καισαρειας και ανηκει στο 2ο μ.Χ. αιωνα. Φυλασσεται στην Αρχαιολογικη Συλλογη Καισαρειας.

Ιεροψαλτες, και επιτροποι του ενοριακου Ναου του Τιμιου Προδρομου τα τελευταια 50 χρονια.

Σαν Ιεροψαλτες του Ναου υπηρετησαν οι εξης:
1) Παπαχαρισιου Εμμανουηλ, 2) Ρουσοπουλος Θωμας, 3) Γαυρος Κων/νος, 4) Μαστορας Κων/νος, 5) Ρουσοπουλος Γεωργιος, 6) Γαυρος Αποστολος, 7) Δαβζακης Δημητριος, 8) Παπαχαρισιου Ζηνων, 9) Παπαδοπουλος Κων/νος, 10) Παπαζησης Ζησης, 11) Μαστορας Ιωαννης.

Σαν επιτροποι του Ναου υπηρετησαν οι εξης:
1) Κοντοπουλος Γεωργιος, 2) Μπαντιουκας Κων/νος, 3) Κακαρετσας Κων/νος, 4) Καναβας Αθανασιος, 5) Τρουμπουκης Αντωνιος, 6) Γαυρος Γεωργιος, 7) Γαυρος Δημητριος, 8) Τρουμπουκης Ευαγγελος, 9) Κουμπουρας Γεωργιος, 10) Ντερος Γρηγοριος, 11) Παπαζησης Ελευθεριος.

Εφημεριοι του Ενοριακου Ναου του Τιμιου Προδρομου Καισαρειας απο το 1910.

Παπα-Νικολαος Γ.Μαστορας.

Γεννθηκε στην Καισαρεια το 1876. Χειροτονηθηκε κληρικος απο τον Μητροπολιτη Σερβιων και Κοζανης Φωτιο Μανιατη (μετεπειτα Πατριαρχη Κων/πολεως), σε διακονο την 5-12-1910 και την επομενη μερα σε πρεσβυτερο. Διακονησε την εκκλησια μεχρι το 1944,οποτε και συνταξιοδοτηθηκε. Απεβιωσε το 1963.

Παπα- Φιλιππος Α.Γαυρος.Γεννηθηκε στην Καισαρεια το 1878. Χειροτονηθηκε διακονος την 12 Απριλιου 1910 και την επομενη πρεσβυτερος. Διετελεσε γραμματοδιδασκαλος της Καισαρειας στα χρονια της Τουρκοκρατιας. Διακονησε την εκκλησια μεχρι το 1950,οποτε συνταξιοδοτηθηκε. Απεβιωσε το 1964.

Παπα- Κων/νος Γαυρος ( Ιεροδιδασκαλος). Γεννηθηκε στην Καισαρεια το 1905. Χειροτονηθηκε κληρικος απο το Μητροπολιτη Κων/νο Πλατη,σε διακονο την 8η Σεπτεμβριου 1953 και σε πρεσβυτερο την 1η Ι ουλιου 1954. Τοποθετηθηκε εφημεριος στην Ενορια του Τιμιου Προδρομου Καισαρειας  και απο δω μετατεθηκε στην Ενορια του Αγιου Νικολαου Κοζανης  το 1963. Υπηρετησε και στην Ενορια του Αγιου Δημητριου Κοζανης. Συνταξιοδοτηθηκε το 1983 και απεβιωσε το 2000.

Παπα-Κων/νος Ν. Μαστορας. Γιος του ιερεα Ν. Μαστορα,γεννηθηκε στην Καισαρεια το 1917. Χειροτονηθηκε κληρικος απο τον Μητροπολιτη Διονυσιο Ψαριανο,διακονος την 13η Δεκεμβριου 1959 και πρεσβυτερος την 22α Απριλιου 1960. Τοποθετηθηκε εφημεριος του Αγιου Προδρομου Καισαρειας,οπου και υπηρετησε μεχρι το θανατο του το 1982.

Παπα-Χρυσοστιμος Κ. Μαστορας.  Γιος του ιερεα Κων/νου Μαστορα. Γεννηθηκε στην Καισαρεια το 1953. Ειναι πτυχιουχος του Ποιμαντικου Τμηματος της Θεολογικης Σχολης του Αριστοτελειου Παν/μιου Θεσσαλονικης. Χειροτονηθηκε διακονος την 27η Δεκεμβριου 1982 και πρεσβυτερος την 16η Ιανουαριου 1983 απο τον Μητροπολιτη Διονυσιο Ψαριανο. Σημερα ειναι εφημεριος του Ιερου Ναου του Τιμιου Προδρομου Καισαρειας με το εκκλησιαστικο οφφικιο του Αρχιμανδριτη. Εχει πλουσια ποιμαντικη διακονια και προσφορα στην ενορια του. Με δικη του φροντιδα και δραστηριοτητα ανακαινιστηκε πληρως ο Ιερος Ναος του Αγιου Προδρομου και κτιστηκαν τα εξωκκλησια του Προφητη Ηλια,των Αγιων Κων/νου και Ελενης και του Οσιου Νικανορα.

Κληρικοι της Καισαρειας που Υπηρετησαν σε εκκλησιαστικες ενοριες της Ι.Μητροπολεως Σερβιων και Κοζανης

Μαστορας Εμμανουηλ (1908 - 1984). Γιος του ιερεα Νικολαου Μαστορα. Υπηρξε αποφοιτος του Γυμνασιου Κοζανης και του αυτοθι Εκκλησιαστικου Φροντιστηριου. Χειροτονηθηκε κληρικος απο το Μητροπολιτη Ιωακειμ Αποστολιδη: διακονος την 10η Απριλιου 1940 και πρεσβυτερος την 19η ΜαΙου του ιδιου ετους και τοποθετηθηκε στον ενοριακο Ναο των Αγιων Θεοδωρων Καστανιας Σερβιων, οπου και δεν υπηρετησε καθολου. Απο τη χειροτονια του μεχρι το 1942 υπηρετησε στον Προσκυνηματικο Ναο των Αγιων Αναργυρων Κοζανης. Απο το 1942 μεχρι το 1946 υπηρετησε στον Ιερο Ναο του Αγιου Νικολαου Κοζανης, απο το 1946 μεχρι το 1963 στον Ιερο Ναο Αγιου Δημητριου Κοζανης και απο το 1963 μεχρι το του θανατο (5 Ιανουαριου 1984) στονΙεροΝαοτουΑγιου ΓεωργιουΚοζανης.

         Τσιγκας η Στεργιοπουλος Γεωργιος (1915-1995) Χειροτονηθηκε κληρικος απο τον Μητροπολιτη Κων / νο Πλατη: διακονος την 3η Αυγουστου 1947 και πρεσβυτερος την 17η Αυγουστου 1947. Υπηρξε αποφοιτος του Εκκλησιαστικου Φροντιστηριου Κοζανης. Τοποθετηθηκε εφημεριος στον Ιερο Ναο των Παμμεγιστων Ταξιαρχων του Βαθυλακκου Κοζανης, οπου και υπηρετησε μεχρι το τελος του βιου του. Συνταξιοδοτηθηκε το 1991 και απεβιωσε το 1995.

Nταζανης Αθανασιος (1908-1961). Χειροτονηθηκε απο τον Μητροπολιτη Κων / νο Πλατη: διακονος την 11ην Ιουνιου 1952 και την επομενη μερα πρεσβυτερος. Διακονησε την ενορια Αγιων Θεοδωρων Καστανιας Σερβιων μεχρι το 1961, οποτε απεβιωσε και.

Κακαρετσας Γεωργιος (1904-1984). Χειροτονηθηκε απο τον Μητροπολιτη Κων / νο Πλατη: διακονος την 1η Αυγουστου 1947 και πρεσβυτερος την 18η Αυγουστου 1947. Τοποθετηθηκε στην Ενορια Κοιμησεως της Θεοτοκου Ροδιτη, οπου και υπηρετησε μεχρι το 1966. Τοτε μετατεθηκε στην Ενορια Αγιου Γεωργιου Κηπου, αποπου και συνταξιοδοτηθηκε το 1980. Απεβιωσε το 1984.

Παπαχαρισιου Ζηνων (1915-1983) Χειτοτονηθηκε απο τον Μητροπολιτη Διονυσιο Ψαριανο: διακονος την 23ην Δεκεμβριου 1976 και την ιδια μερα πρεσβυτερος. Τοποθετηθηκε στην Ενορια Αγιου Γεωργιου Νεραίδας, οπου και υπηρετησε μεχρι το θανατο του το 1983

Σκουτελας Αντωνιος (1912-1998) Χειροτονηθηκε απο τον Μητροπολιτη Κων / νο Πλατη:. Διακονος την 12ην Ιουνιου 1.952 και πρεσβυτερος την επομενη μερα. Τοποθετηθηκε στη εκκλησιαστικη Ενορια Αλωνακιων και το 1955 μετατεθηκε στην Ενορια Ξηρολιμνης, αποπου και συνταξιοδοτηθηκε το το 1987. Απεβιωσε το 1998.

Μαστορας Θωμας.Γεννηθηκε το 1943. Χειροτονηθηκε απο τον Μητροπολιτη Διονυσιο Ψαριανο: διακονος την 4η Δεκεμβριου 1970 και πρεσβυτερος την 18η Δεκεμβριου του ιδιου χρονου. Τοποθετηθηκε στην Ενορια Αυγης, αποπου και μετατεθηκε το 1971 στην Ενορια Πετρανων και υπερετει μεχρι σημερα

Ρουσοπουλος Γεωργιος(1920-1995). Αποφοιτος απο την Ιερατικη Σχολη Μορφωσεως Κοζανης. Χειροτονηθηκε απο το Μητροπολιτη Διονυσιο Ψαριανο: διακονος την 1η Ιανουαριου 1977 και πρεσβυτερος την 6η Φευρουαριου του ιδιου ετους. Τοποθετηθηκε στην εκκλησιαστικη Ενορια Πυργου, και υπηρετησε μεχρι το θανατο του το 1995

Τα εξωκκλησια της Καισαρειας

Εκτος απο τον κεvτρικο Ναο του Τιμιου Προδρομου υπηρχαν απο τα πολυ παλια χρονια, περιμετρικα της γεωγραφικης περιοχης της Καισαρειας,πεντε (5) γραφικα εξωκκλησια για τις λατρευτικες αναγκες των κατοικων της. Ολα αυτα τα ναϊδρια ανακαινιστηκαν ολοκληρωτικα μεσα στον 20ο αιωνα,δεδομενου οτι λoγω παλαιοτητας ηταν ετοιμα να καταρευσουν.Τα εξωκκλησια αυτα ειναι τα παρακατω:

Ο Ναος των Εισοδιων της Θεοτοκου (παλια εκκλησια Δραγασιας).
Ο σημερινος Ναος κτιστηκε το 1970 επι των ημερων του εφημεριου Κων/νου Μαστορα,πανω στα θεμελια παλιου ομωνυμου Ναου και το 1998 ανακαινιστηκε και παλι απο τον εφημεριο Αρχιμανδριτη Χρυσοστομο Μαστορα,λογω του οτι ειχε υποστει μεγαλες ρωγμες απο τον καταστρεπτικο σεισμο της 13ης Μαϊου 1995.

Ο παλιος Ναος των Εισοδιων της Θεοτοκου κτιστηκε το 1749 επι Επισκοπου Σερβιων και Κοζανης Ιγνατιου,οπως αποδεικνυεται απο την κτητορικη επιγραφη στο υπερθυρο του Ναου. Η επιγραφη αυτη ειναι η παρακατω: (Ανηγερθη και ανιστορηθη ουτος ο θειος και πανσεπτος Ναος της Θεοτοκου και αειπαρθενου Μαριας.Αρχιερατευοντος του θεοφιλεστατου κυριου Ιγνατιου δια συνδρομης των ευρεθεντωνιερεων και πρεσβυτερων της Χωρας Χαρισιου ιερεως,και Γιαγκο ιερεως,Νατσιο,Μητσιο, 1749).   Ο ναος ηταν μονοκλιτη Βασιλικη,ιστορημενος με βυζαντινες αγιογραφιες και φορητες εικονες,εξαιρετικης Τεχνης.Μεχρι το 1920 χρησιμοποιουνταν ως Ναος του (Κοιμητηριου) της Καισαρειας,το οποιο εκτοτε μεταφερθηκε στο εξωκκλησι του Αγιου Δημητριου.Απο την παλια αυτη εκκλησια διασωθηκαν τμηματα απο τις τοιχογραφιες της και φυλασσονται στο υπογειο του Ναου του Αγιου Προδρομου. Εδω φυλασσονται επισης ολες οι μαυρισμενες απο τα κερια και την πολυκαιρια φορητες εικονες,τα βημοθυρα,οι εικονες του Μ.Αρχιερεα και των 12 Αποστολων,που προερχονται επισης απο τον ιδιο Ναο.

Παλια βυζαντινη εικονα του Χριστου του 11ου αιωνα (1098),ενας μαρμαρινος σταυρος του 12ου αιωνα (1198) και δυο πετρινα μανουαλια της Παναγιας (Δραγασιας) εχουν μεγαλη ιστορικη και αρχαιολογικη αξια,αφου κατα την Παραδοση προερχονται απο το (Παλιοκαστρο).Στον Ιερο Ναο των Εισοδιων της Θεοτοκου τελουνται ολες οι Ακολουθιες των Θεομητορικων εορτων,οπως και η ανατασιμη Ακολουθια,τη δευτερη μερα του Πασχα.

O Nαος του Προφητη Ηλια

Το εκκλησακι αυτο βρισκεται σε περιοπτη θεση πανω στο γειτονικο δυτικο λοφο του χωριου και περιβαλλεται απο ενα ομορφο δασυλλιο,με θαμνους σπαρτου απο κιτρινα και ευοσμα ανθη.

Απο τη θεση του Προφητη Ηλια υπαρχει μια πανοραμικη αποψη της γυρο περιοχης,ενω ο οικισμος της Καισαρειας απο εδω πανω μοιαζει με αληθινη ζωγραφια. Ο σημερινος Ναος του Προφητη Ηλια,σταυροειδης βυζαντινος με τρουλο,κτιστηκε το 1994 με πρωτοβουλια του εφημεριου Χρυσοστομου Μαστορα,επανω στα θεμελια της παλιας εκκλησιας. Απο τον παλιο Ναο σωζονται φορητες εικονες του τεμπλου, καθως και μαρμαρινη πλακα της Αγιας Τραπεζας,που συμφωνα με την αποψη ειδικων αρχαιολογων,υπηρξε η πορτα της εισοδου αρχαιου ταφου και εχει αναγλυφες παραστασεις.

Ο Ναος του Αγιου Δημητριου

Ο Ναος αυτος κτιστηκε το 1982 πανω στην ερειπωμενη φερωνυμη εκκλησια. Ο παλιος Ναος ηταν ημιϋπογειος,που κατεβαινε κανεις σκυβοντας με αρκετα σκαλοπατια.Τα μικρα παραθυρα επετρεπαν την εισοδο στο εσωτερικο του Ναου ελαχιστου φωτισμου,ενω τα αναμμενα κερια δημιουργουσαν στους πιστους μια ιδιαιτερη υποβλητικοτητα. Το εξωκκλησι του Αγιου Δημητριου απο το 1920 και δωθε ειναι ο Ναος του (Κοιμητηριου) της Καισαρειας.

Ο Ναος της Αναληψεως του Σωτηρος (Παναγια).

Σχετικα με το εξωκκλησι αυτο υπαρχει η εξης Παραδοση,της οποιας ο αποηχος εφτασε ως τις μερες μας: Το μερος που χτιστηκε για πρωτη φορα η φερωνυμη εκκλησια ηταν πολυ δασομενο με πυκνα και ψηλα δενδρα. Καποιου βοσκου της Καισαρειας ξεκοπηκαν μερικα γιδοπροβατα και χαθηκαν μεσα στο πυκνο δασος. Ο βοσκος στην προσπαθεια του να βρει τα χαμενα γιδοπροβατα βρεθηκε μπροστα σ ενα ξεφωτο και τοτε εκπληκτος ειδε εκει κοντα ενα αρχαιο βωμο και πανω σ αυτον την εικονα της Αναληψεως του Χριστου,με αναμμενο καντηλακι. Το γεγονος αυτο υπηρξε η αιτια να κτιστει σ αυτο το ναϊδριο της Αναληψεως του Σωτηρος.Ο παλιος ιστορικος Ναος καλυφτηκε απο τα νερα της τεχνητης λιμνης του Πολυφυτου το 1973. Ηταν κτισμενος μεσα σε μια συσταδα πυκνων και ψηλων φτελιων,οι οποιες δημιουργουσαν με το φυλλωμα τους ενα θαυμασιο και δροσερο φυσικο τοπιο κατα τους καλοκαιρινους μηνες. Ηταν χωμενος μεσα σε υπογειο βαθος,που για να εισελθει κανεις επρεπε να κατεβαινει πολλα σκαλοπατια.

Ηταν ιστορικος με βυζαντινες αγιογραφιες και φορητες εικονες στο τεμπλο,καποιες απο τις οποιες σωζονται και φυλασσονται στον ενοριακο Ναο του Τιμιου Προδρομου. Μια απ αυτες ειναι και η εικονα της Παναγιας,δωρεα του κλεφταρματολου οπλαρχηγου Γεωργιου Σαλταπηδα. Το 1978 κτιστηκε,ΝΑ του χωριου,καινουριο γραφικο ναϊδριο της Αναληψεως σ ενα μικρο υψωμα,διπλα και πανω απο τα νερα της λιμνης και περιβαλλεται απο μικρο δασος πευκων. Στο χωρο αυτο πραγματοποιουνται,καθε χρονο,την Καθαρη Δευτερα,πολιτιστικες και λαογραφικες εκδηλωσεις απο τον Πολιτιστικο Συλλογο (Ο Αλιακμων),οπου προσφερονται στους καλεσμενους παραδοσιακα νηστισιμα εδεσματα.

Ο Ναος των Αγιων Κωνσταντινου και Ελενης

.

Υπηρχε παλιοτερα Ναος με το ονομα αυτο γνωστος στους κατοικους της Καισαρειας ως Παλιοκκλησι. Βρισκοταν πανω σε μικρο λοφο,βορεια του αλλοτε μεγαλου καμπου της Καισαρειας.

Ο Ναος αυτος κατερρευσε και εγκαταλειφτηκε. Το 1994 κατασκευαστηκε καινουριο φερωνυμο εκκλησακι λιγο πιο πανω απο τα παλιαμπελα,στο βορειο μερος του οικισμου της Καισαρειας.

Ο Ναος του Οσιου Νικανορα.

Εκτος απο τα προαναφερθεντα εξωκκλησια προσφατα κατασκευαστηκε καινουριος Ναος στη θεση Πουρναρι προς τιμην του Οσιου Νικανορα,προστατη και θαυματουργου αγιου της περιοχης.

Οι εργασιες για την αποπερατωση του συνεχιζονται.

O ενοριακος Ναος του Τιμιου Προδρομου.

Ο ιστορικος Ναος του Αγιου Ιωαννη του Προδρομου Καισαρειας κτιστηκε το 1856 πανω στα θεμελια παλιου φερωνυμου Ναου.
Ειναι τρικλιτη Βασιλικη χωρις τρουλο.

Το ξυλογλυπτο τεμπλο του,αληθινο κομψοτεχνημα,κοσμειτε με παλιες βυζαντινες φορητες εικονες του Χριστου,της Παναγιας και των Αγιων της εκκλησιας.

Υπαρχουν ακομα εικονες,που ιστορουν ευαγγελικα επεισοδια,καθως και σκηνες απο την Παλια Διαθηκη. Το 1862 αρχισε η αγιογραφηση του Ναου και περατωθηκε το 1874 με τοιχογραφιες μακεδονικης λαϊκης τεχνοτροπιας,δια χειρος Συμεων Ζωγραφου απο τη Σαμαρινα

H Θρησκευτικη ζωη των κατοικων της Καισαρειας

Οταν οι κατοικοι της Καισαρειας μετακομισαν απο την αρχαια πολη στο σημερινο οικισμο ασφαλως

μετεφεραν μαζι με τις αποσκευες τους και την πλουσια πολιτιστικη τους κληρονομια(θρησκεια,γλωσσα,Ιστορια,Παραδοση,ηθη και εθιμα και διαφορα αλλα).Μεσα στην αεωαη διαδρομη του χρονου κρατησαν ασβεστη τη φλογα της Ορ θοδοξης πιστης,καθως και την καθολου βυζαντινη χριστιανικη και λαϊκη Παραδοση,την οποια κληροδοτησαν στις επομενες γενιες,ωστε να φτασει ως τις μερες μας ζωντανη και αναλλοιωτη.Αυτη η πιστη και η Παραδοση, ιδιαιτερα στα χρονια της Τουρκοκρατιας,,σταθηκε<<μαννα εξ ουρανου>>.που εθρεψε και δυναμωσε πνευματικα τους κατοικους του οικισμου,ωστε να αποφυγουν τον εξισλαμισμο και την αφομοιωση απο τον απολιτιστο και βαρβαρο κατακτητη. Οι Καισαριωτες ηταν και ειναι βαθια θρησκευομενοι ανθρωποι,πιστοι Ορθοδοξοι χριστιανοι.Ελαχιστοι απ αυτους παρασυρθηκαν και εγιναν οπαδοι αλλων θρησκευτικων αιρεσεων. Καθε Κυριακη και γιορτη-ιδιαιτερα τις μεγαλες-οι πιστοι της Καισαρειας πυκνωναν στο παρελθον,αλλα και σημερα,τις λατρευτικες συναξεις που τελουνται στον Ιερο Ναο του Αγιου Προδρομου και τα γραφικα εξωκκλησια του χωριου,παρακολουθουν με καταvυξη τα λειτουργικα δρωμενα,υμνουν και δοξολογουν τον Κυριο (εν ενι στοματι και μια καρδια),μεσα σε πνευμα ομοψυχιας,αδελφοσυνης και αγαπης.Προσευχονται παντου και σε καθε ευκαιρια:στην εκκλησια,στη δουλεια,στο σπιτι,στο σχολειο. Ενα σημαντικο κομματι της ζωης τους το περασαν η το περνουν στο λατρευτικο χωρο του Ναου του Τιμιου Προδρομου σε διαφορες γιορτες η αλλες εκδηλωσεις. Καθε πραξη της ζωης τους -ιδιαιτερα στα παλιοτερα χρονια-επρεπε να φερνει τη θρησκευτικη σφραγιδα,να συνοδευεται δηλαδη με τις ευχες και τις ευλογιες της εκκλησιας.

Σε περιπτωση ανομβριας και ξηρασιας τελειται λιτανεια γυρο απο τον οικισμο,με επικεφαλης τον ιερεα και ολους τους πιστους,ωστε με τη βοηθεια του Θεου να πεφτει βροχη και να αποφευγεται η καταστροφη της γεωργικης παραγωγης. Σε καθε σπιτι υπαρχει το εικονοστασι,οπου οι πιστοι προσευχονται μπροστα στις αγιες εικονες,που φωτιζονται απο το αμυδρο φως της καντηλας.

Απεδδιδαν και αποδιδουν τιμη και σεβασμο στο προσωπο του εφημεριου της ενοριας τους,που ειναι ο πνευματικος τους ποιμενας. Η εκκλησια ηταν και ειναι παντοτε κοντα στα σηματικοτερα γεγονοτα της ζωης των πιστων,απο τη γεννηση τους μεχρι το θανατο,ειτε αυτα ειναι ευχαριστα (γεννηση,βαφτιση,αρραβωνας,γαμος,εγκαινια κτιριων,αγιασμος και αλλα),ειτε ειναι δυσαρεστα (κηδεια,μνημοσυνα,τρισαγια) και δινει τη χαρη του Θεου και την ευλογια της.


                                                                                                   Κανε κλικ στις παλαιοτερες αναρτησεις

Οικογενειακος βιος στον οικισμο.

Παλιοτερα οι οικογενειες της Καισαρειας ηταν πολυμελεις.Καθε παντρεμενο ζευγαρι αποκτουσε πολλα παιδια και ολα μελη της πατρικης οικογενειας διεμεναν,ετρωγαν και κοιμουνταν κατω απο την ιδια στεγη (γονεις,παιδια,νυφες,εγγονια,παπουδες) με αρχηγο το γεννητορα πατερα. Γι αυτο η οικογενεια

αυτου του σχηματος λεγοταν πατριαρχικη. Ολα τα μελη της πατριαρχικης οικογενειας ηταν υποχρεωμενα να υπακουουν και να πειθαρχουν στις προσταγες του πατερα και να αποινεμουν τον οφειλομενο σεβασμο στο προσωπο του.Η ανυπακοη στο αρχχηγο της οικογενειας ειχε σε πολλες περιπτωσεις σαν τιμημα την αποκληρωση του μελους αυτου απο τα πατρικα περουσιακα στοιχεια.Συμφωνα με τις αρχες και αντιληψεις της πατριαρχικης οικογενειας τα νεοτερα μελη της οφειλαν σεβασμο και υπακοη,οχι μονο στον πατερα- αρχηγο,αλλα γενικα και στα μεγαλυτερα σε ηλικια προσωπα του οικογενειακου περιβαλλοντος. Ο ρολος του πατερα ηταν συντονιστικος-παρεμβατικος.Αυτος ρυθμιζε το προγραμμα της καθημερινης εργασιας του καθε μελους της οικογενειας και εδινε τις γενικες κατευθυνσεις,σε καθε περιπτωση. Το φαινομενο της πολυτεκνιας στην Καισαρεια,οπως και σε αλλα μερη,δεν ηταν ουτε τυχαιο,ουτε συμπτωματικο και εχει την εξηγηση του.

Οφειλοταν κυριως στο γεγονος οτι οι πολλες γεωργικες και κτηνοτροφικες εργασιες απαιτουσαν πολλα εργατικα χερια.Η αναγκη αυτη ηταν ακομα μεγαλυτερη,αν λαβουμε υποψη μας οτι ολες σχεδον οι εργασιες ηταν χειρωνακτικες και επιπονες και γινονταν χωρις τη βοηθεια μηχανηματων και εργαλειων.  Στις μερες μας,λογω των οικονομικων ,κοινωνικων και πολιτιστικων αντιληψεων,που επικρατουν,οι πολυμελεις οικογενειες στην Καισαρεια ειναι παρελθον.

Ο ΑΡΡΑΒΩΝΑΣ
Ο παραδοσιακος αρραβωνας στην Καισαρεια ηταν μια απλη διαδικασια και χωρις πολλες τυμπανοκρουσιες. Το ζητημα αυτο ηταν ουσιαστικα υποθεση των γονιων,τοσο απο τη μερια του αγοριου-υποψηφιου γαμπρου-οσο και του κοριτσιου- υποψηφιας νυφης. Αρραβωνες που συναπτονταν υστερα απο ερωτικο δεσμο ηταν σπανιο φαινομενο. Οταν καποιο αγορι ηταν σε ηλικια γαμου εψαχναν να βρουν την καταλληλη κοπελα για νυφη τους. Τα κριτηρια για την εκλογη της νυφης κατα βαση ηταν δυο.Πρωτο να εχει καλη εξωτερικη εμφανιση και δευτερο να προερχεται απο καλη οικογενεια,δηλαδη απο νοικοκυραιους με καλο ονομα και καποια σχετικη κτηματικη περιουσια.

Οταν πλεον οι γονεις του αγοριου αποφασιζαν την εκλογη καποιας νυφης εβαζαν τον προξενητη να μεσολαβησει με τους γονεις της υποψηφιας νυφης. Αν η μεσολαβηση ειχε θετικο αποτελεσμα τοτε οι γονεις των παιδιων εδιναν το λογο οτι θα γινει ο αρραβωνας. Μεσα στη συμφωνια ηταν και το ταξιμο προικας (κοι.ναχτι η γαριλικι ) εκ μερους των γονιων του αγοριου για τη νυφη. Η προικα εκφραζοταν ειτε σε καποιο χρηματικο ποσο,ειτε σε καποια ταγαρια σιταρι. Η οριστικη συναψη του αρραβωνα επισημοποιουνταν με την αλλαγη σημαδιων (βερες,κλωναρια βασιλικου,λουκουμια,γλυκα και αλλα ). Στα αρραβωνιασματα ελεγαν αναμεσα σε αλλα και το εξης τραγουδι: <<Πουσουν περιστερουλα μου τοσον καιρο χαμενη, ημουν στους καμπους ποβουσκα και στα βουνα λαλουσα>>.

O ΓΑΜΟΣ

O γαμος ειναι το κατ΄εξοχην σημαντικο γεγονος της ζωης του ανθρωπου,δεδομενου οτι αποτελει την αφετερια για τη δημιουργια οικογενειας,την αποκτηση τεκνων και τα συνακολουθα. Ειναι ενα πολυ ευχαριστο γεγονος,που κατα την τελεση του,δημιουργει κλιμα ευφοριας,χαρας και συγκινησης,τοσο στο συγγενικο περιβαλλον των μελλονυμφων,οσο και στους καλεσμενους. Αυτος ειναι και ο λογος,που παντοτε ο γαμος συνοδευεται με πολυ κεφι,γλεντι και ξεφαντωμα. Η Ορθοδοξη εκκλησια,πριν απο πολλους αιωνες,αναγνωρισε το γαμο ως μεγα μυστηριο και καθιερωσε ειδικη Ακολουθια κατα την τελεση του.

Ο παραδοσιακος γαμος της Καισαρειας

Παλιοτερα ο γαμος στην Καισαρεια λεγοταν Χαρα και συνοδευοταν με πολλη ευθυμια, κεφι,ευωχια(κρασοκατανυξη),χορους και τραγουδια και ενα πλουσιο τελετουργικο με τη συνοδεια παντοτε λαικων οργανων και τη συμμετοχη ολων των κατοικων του χωριου. Ο γαμος κατα παγια τακτικη γινοταν την Κυριακη,εκτος κι΄αν υπηρχαν ειδικοι λογοι,που υποχρεωναν την τελεση του σε καποια αλλη μερα της εβδομαδας. Εκτος απο τους αμεσους συγγενεις του γαμπρου και της νυφης πρωταγωνιστικο ρολο στο γαμο επαιζαν ο κουμπαρος (κοι.νουνος),βαφτιστικος του γαμπρου και τα μπρατιμια,συγγενικα προσωπα,που εκαμναν κουμαντο καθ΄ολη τη διαρκεια του γαμου. Το γενικο προσταγμα ειχε ο κουμπαρος και για να γινει οποιαδηποτε γαμηλια πραξη επρεπε να ζητανε την αδεια του (το ιζινι). Τα γαμηλια εδεσματα ηταν πλουσια,ενω το ντοπιο γλυκοπιοτο κρασι ερρεε αφθονο.

Κατα την διαρκεια του γαμου και σε διαφορες γαμηλιες πραξεις (π.χ.ζυμωμα ψωμιων,στολισμα της νυφης,ξυρισμα του γαμπρου και αλλα) γυναικες και ανδρες του χωριου,που συμετειχαν στο γαμο τραγουδουσαν γαμηλια τραγουδια. Τελος θα πρεπει να αναφερουμε οτι ο παραδοσιακος γαμος πλαισιωνοταν με πολλα γραφικα εθιμα,που ολα τους ειχαν καποια συμβολικη σημασια.Μεταξυ των εθιμων ηταν και η χρηση του φλαμπουρου της εκκλησιας,οπου στο σταυρο του εμπηγαν τρια μηλα και τα κρατουσαν μεχρι τη ληξη του γαμου.

  

Η γεννηση και η βαφτιση των παιδιων:

Η γεννηση ενος παιδιου ειναι πολυ σημαντικο γεγονος για καθε οικογενεια. Ειναι κατι που φερνει χαρα και ευτυχια στους γεννητορες και τους οικειους τους. Στις πρωτες μερες της γεννησης,γυναικες του χωριου, συγγενεις και φιλες της λεχωνας,την επισκεπτονται στο σπιτι και της ευχονται να ζησει το παιδι της. Μαζι τους παλιοτερα εφερναν σαν δωρο ενα μεγαλο ψωμι του ταψιου ( μπουγατσα ) και λουκουμαδες με ζαχαρη η μελι ( λαγγιτες η πιτλιδες). Συνηθως η μητερα της λεχωνας της εφερνε και ατζεμ πιλαφι. Στις μερες μας εκτος απο τα προαναφερθεντα δωρα οι γυναικες φερνουν για τα νεογεννητα παιδικα ειδη ρουχισμου,γλυκα,λουλουδια και αλλα. Οι λεχωνες παραμενουν στο σπιτι χωρις εξοδο για δουλεια εικοσι μερες. Την εικοστη μερα καλουν στο σπιτι τον εφημεριο της ενοριας για να διαβασει τη σχετικη ευχη. Με την συμπληρωση σαραντα ημερων λοχειας οι μητερες παιρνουν τα παιδια στην αγκαλια τους και τα φερνουν στην εκκλησια του Αγιου Προδρομου για να αγιαστουν απο την εκκλησια. Εδω τα βαζουν μπροστα στην εικονα της Παναγιας

και ο ιερεας διαβαζει τη σχετικη ευχη στη μητερα. Αν το νεογεννητο ειναι αγορι τοτε το φερνει μεσα στο Αγιο Βημα και το γυριζει τρεις φορες γυρο απο την  Αγια Τραπεζα.Αν ομως ειναι κοριτσι δεν το περναει μεσα στο Αγιο Βημα-για δογματικους λογους-αλλα το αφηνει μπροστα στην εικονα της Παναγιας και απο κει το παιρνει η μητερα του.   Η βαφτιση γινεται σημερα στον ενοριακο Ναο Προδρομου η σε καποιο εξωκλησι του χωριου παρουσια των γονεων,συγγενων και φιλων.Στα παλιοτερα χρονια η βαφτιση γινοταν χωρις την παρουσια της μητερας.Αυτη παρεμενε στο σπιτι και οταν τελειωνε το μυστηριο,νεαρα παιδια εσπευδαν να της ανακοινωσουν το ονομα του παιδιου. Εκεινη περιχαρης τα εδινε τα <<συχαρικια>>,δηλαδη καποιο νομισμα.Στις μερες μας συμφωνα με τη συνεχιζομενη εκκλησιαστικη Παραδοση,οταν πλεον βαφτιστει το παιδι το φερνει η μητερα του στην εκκλησια για να λειτουργηθει και να <<κοινωνησει>>τη θεια μεταληψη σε τρεις συνεχομενες Κυριακες.